تاریخ : دو شنبه 26 فروردين 1392
نویسنده : رامین نصیری
طنز در قرآن كريم
چكيده :
طنز آموزنده طنزي است كه در آن لطف و حكمت به هم درآميخته و مشتمل بر معجوني از نيش و نوش به منظور تعالي و هدايت باشد . نمونههايي از طنزهاي قرآن به اين قرار است : تشبيه صداي بلند به عرعر خر ، تشبيه رفتار بلعم باعورا به پارس سگ و ... در اين مقاله نكات پيش گفته به تفصيل آمده است .
كليد واژهها :طنز ،مثل ، كنايه، تشبيه، استعاره ، ريشخند.
1ـ مقدمه
عدهاي بر اين باورند كه طنز در قرآن فراوان به كار رفته است ؛ زيرا طنز نوعي استعاره و كنايه است و در قرآن استعاره و كنايه بسيار است .در سرتاسر قرآن استعاره و كنايه و تشبيه و تمثيل به چشم ميخورد . استعارههاي قرآن از ظرافت و لطافت ويژهاي برخوردار است و اين مهم يكي ازموجبات اعجاز قرآن تلقي شده است. در مقابل، عدهاي ديگر طنز در قرآن را انكار ميكنند و تمثيلات و استعارات قرآن را مقولهاي متفاوت از طنز ميدانند؛ اما نگارنده ديدگاه نخست را ترجيح ميدهد.
2ـ مفهوم طنز
مفهومي از طنز كه در اين نوشتار اراده شده است، هر بيان و رفتاري است كه به ظاهر غير جدي و به صورتي لطيف و همراه با مزاح، ولي در واقع بيانگر واقعيتي جدي است . هدف از اين طنز توجه دادن به معايب و مفاسد و مبارزه با رذايل و رشد فضائل است .
3ـ پيشينه طنز در نگارشهاي علوم قرآني
بسياري از مفسران قرآن و نگارندگان علوم قرآني به وجود زيباشناختي قرآن و جلوههاي هنري آن بويژه طنز تمثيلي اشاره كردهاند . در اين مجال نگارنده درصدد معرفي همه كتابهايي كه در اين زمينه تدوين يافته نيست. فقط به چند نمونه اشاره ميكنيم: 1ـ در قرن هفتم كمالالدين عبدالواحد بن عبدالكريم زملكاني (ت 651) چندين اثر در وجوه زيباشناختي قرآن، به نگارش درآورد و گامهاي بلندي در مباحث علوم قرآني برداشت و به تفسير آيات تفسير آيات مشتمل بر طنز پرداخت . وي در يكي از آثار خويش با عنوان « التبيان في علم البيان ، المطلع علي اعجاز القرآن » به پيرايش كتاب « دلايل الاعجاز » جرجاني پرداخت و به دقايق معاني آيات و ظرافتهاي ويژه هنري و ادبي و بلاغي آن از جمله طنز تمثيلي اشاره كرد[1]. 2ـ كتاب ديگر وي درباره قرآن و بلاغت و فصاحت و شيوههاي ظريف بياني و هنري تحت عنوان « البرهان الكاشف عن اعجاز القرآن » است[2]. زملكاني در اين كتاب با اشاره به حقيقت « بيان» ، آراء عالمان را درباره اعجاز و دريچههاي آن بر ميشمرد و آنگاه به ابعاد مانند ناپذيري بياني قرآن مي پردازد و به ظرافتها و اشارتها و حكايتهاي آيات مشتمل بر طنز اشاره ميكند[3]. عالمان پس از زملكاني ضمن استفاده از آثار وي، چيرهدستي و فطانت و ذكاوت وي را در دانش معاني بيان و تيزفهمي و سرعت انتقال و گستردگي در آگاهيهاي گونهگون و احاطه بر جلوههاي هنري قرآن ستودهاند[4]. 3ـ عبدالعظيم عبدالواحد، زكيالدين ، معروف به ابن ابي الاصبع(ت 654) از بلند آوازگان شعر و ادب و ابعاد قرآني است . وي گام شريفي در شناخت و شناساندن وجوه زيباشناختي و ابعاد بلاغي و ظرافتهاي ويژه قرآن از جمله طنز تمثيلي برداشت. وي ابتدا كتاب « تحرير التحبير في صناعةالشعر و النثر و بيان اعجاز القرآن» را نگاشت و در آن انواع فنون بديعي و صنايع لفظي و معنوي بويژه جلوههاي هنري طنز تمثيلي را گزارش داد؛ آنگاه « تحرير التحبير» را گزينش كرد و آنچه ويژه قرآن بود ، از آن برگرفت و « بديع القرآن» را پرداخت . 4ـ ابن ابي الاصبع « بديع القرآن» را در يكصد و نه باب تنظيم نموده و در هر باب به يكي از انواع علم بديع پرداخته و نمونههاي قرآني طنز را گزارش كرده است[5]. 5ـ ابن ابي الاصبع كتاب ديگري تحت عنوان «كتاب الامثال » دارد كه بطور مبسوط به تبيين طنزهاي تمثيلي قرآن پرداخته است[6].
دوستان بقیه در ادامه ی مطالب :
|
امتیاز مطلب : 9
|
تعداد امتیازدهندگان : 2
|
مجموع امتیاز : 2
|
برچسبها: طنز , مثل , كنايه , تشبيه , استعاره , ريشخند , محمد جواد حيدري , طنز , طنز قرانی , جستجوی طنز در قران , قران , قراان , قران , طنز قران , طنز قراان , اعجاز قران , تفسیر قران , |
|
|
تاریخ : چهار شنبه 21 فروردين 1392
نویسنده : رامین نصیری
امروز برای شما لینک دانلود کتاب مفاهیم قرانی ، آداب قرانی را گذاشتم امیدوارم ما را نیز از دعای خیرتون بی نصیب نگذاریید.
برای رفتن به صفحه ی دانلود لطفا کلیک کنید .
پایگاه فاطمیه ی اصفهان
|
امتیاز مطلب : 7
|
تعداد امتیازدهندگان : 2
|
مجموع امتیاز : 2
|
برچسبها: پایگاه فاطمیه ی اصفهان , دانلود کتاب قرانی , اخلاق قرانی , دانلود اداب قرانی , اداب قرانی , ققران , قران , قرانن , قراان , ققران , قران و نیاز امروز بشر به اداب قرانی , اداب قرانی کتاب دانلود , دانلود کتاب مفاهیم قرانی , مفاهیم قرانی , دانلود , دامللود , ددانلود , داننلود , دانللودد , , ک تاب مفاهین قرانی , مفاهیم قرانی که اخلاق اسلامی را در بر میگیرد , اخلاق اسلامی , ادابب قرانی , اداب قرانی , اخلاق اسلامی واداب قرانی , اداب ب قرانی , اخلاق و اداب قرانی , ققران , ققرراانن و , دانلود کتاب اخلاق اسلامی , دانلود کتاب اداب قرانی , لینک دانلود متاب , لینک دانلود , رامین نصیری , رامین , راممین , رامین نصیری , رامین نصیری , دانستنی های قرانی , دانستنی های قران , قران علم روزگار , دانلود , دانستنی ها , دانستنی های قرانی , |
|
تاریخ : چهار شنبه 15 فروردين 1392
نویسنده : رامین نصیری
مهدويت در قرآن و احاديث

اولا:در قرآن كريم اين مطلب به صورت يك نويد كلى در كمال صراحت هست،يعنى هر كسى كه قرآن كريم را مطالعه كند مىبيند قرآن كريم آن نتيجه را كه بر وجود مقدس حضرت حجت مترتب مىشود، در آيات زيادى به عنوان يك امرى كه به طور قطع در آينده صورت خواهد گرفت ذكر مىكند.از آن جمله است اين آيه: و لقد كتبنا فى الزبور من بعد الذكر ان الارض يرثها عبادى الصالحون (10) .خدا در قرآن مىگويد كه ما در گذشته بعد ازذكر-كه گفتهاند يعنى بعد از آنكه در تورات نوشتيم-در زبور هم اين مطلب را اعلام كرديم،و ما اعلام كرديم،پس شدنى است كه: ان الارض يرثها عبادى الصالحون. صحبت منطقه و محل و شهر نيست،اصلا فكر آنقدر بزرگ و وسيع است كه سخن از تمام زمين است: زمين براى هميشه در اختيار زورمندان و ستمكاران و جباران نمىماند،اين يك امر موقت است،دولت صالحان كه بر تمام زمين حكومت كند،در آينده وجود خواهد داشت.در مفهوم اين آيه كوچكترين ترديدى نيست.
همچنين راجع به اينكه دين مقدس اسلام دين عمومى بشر خواهد شد و تمام اديان ديگر در مقابل اين دين از بين خواهند رفت و تحت الشعاع قرار خواهند گرفت،در قرآن كريم هست،كه اين يكى ديگر از آثار و نتايج وجود مقدس مهدى موعود است: هو الذى ارسل رسوله بالهدى و دين الحق ليظهره على الدين كله و لو كره المشركون (11) اين دين را به وسيله اين پيامبر فرستاد براى اينكه در نهايت امر آن را بر تمام دينهاى عالم پيروز گرداند،يعنى همه مردم دنيا تابع اين دين بشوند،و آيات ديگرى.چون بحثم درباره آيات قرآن نيستبه اشاره قناعت مىكنم.
از آيات قرآن كه بگذريم مساله احاديث نبوى مطرح است.آيا پيغمبر اكرم در اين زمينه چه مطالبى فرموده است؟آيا فرموده استيا نفرموده است؟اگر روايات مربوط به مهدى موعود انحصارا روايات شيعه مىبود،براى شكاكان جاى اعتراض بود كه:اگر مساله مهدى موعود يك مساله واقعى استبايد پيغمبر اكرم گفته باشد و اگر پيغمبر اكرم گفته بود بايد ساير فرق اسلامى هم روايت كرده باشند و تنها شما شيعيان روايت نكرده باشيد.جوابش خيلى واضح است:اتفاقا روايات باب مهدى موعود را تنها شيعيان روايت نكردهاند.رواياتى كه اهل تسنن در اين زمينه دارند،از روايات شيعه اگر بيشتر نباشد كمتر نيست.كتابهايى را كه در اين زمينه نوشته شده است مطالعه كنيد،مىبينيد همين طور است.
برای مطالعه ی کامل این متن به ادامه ی مطلب مراجعه کنید :
منبع : شهید آوینی
|
امتیاز مطلب : 8
|
تعداد امتیازدهندگان : 2
|
مجموع امتیاز : 2
|
برچسبها: مهدويت در قرآن و احاديث , بيان على عليه السلام , قيام مختار و اعتقاد به مهدويت , سخن زهرى , قيامنفس زكيهو اعتقاد به مهدويت , نيرنگ منصور , خليفه عباسى , محمد بن عجلان و منصور عباسى , سخن دعبل , اعتقاد به مهدويت در جهان تسنن , بيان حافظ , , ماهيت قيام مهدى عليه السلام , مهدويت , يك فلسفه بزرگ جهانى , اللهم انا نرغب اليك فى دولة كريمة تعز بها الاسلام و اهله , 1- نور/55 , 2- احزاب/45 و46 , 3- حديد/25 , 4- [از قاريان قرآن كه حسينيه ارشاد از او دعوت به عمل آورده بود , ] 5- اعلام الورى , ص 401 , 6- نهج البلاغه , خطبه 138 , 7- آل عمران/103 , 8- بحار الانوار , ج 52/ص 122 , 9- نور/55 , 10- انبياء/105 , 11- توبه/33 , 12- الناس ثلاثة:فعالم ربانى , و متعلم على سبيل نجاة , و همج رعاع , 13- نهج البلاغه , حكمت147 , , مجموعه آثار جلد 18 صفحه 168 استاد شهيد مرتضى مطهرى , |
|
|
تاریخ : چهار شنبه 14 فروردين 1392
نویسنده : رامین نصیری
اخلاق اسلامی در قرآن
كتاب «مبانی و مفاهیم اخلاق اسلامی در قرآن» نوشته محمدحسین فهیمنیا از سوی موسسه بوستان كتاب تجدید چاپ شد.
به گزارش ایبنا، این اثر با رویكردی قرآنی از برخی مفاهیم اخلاقی بحث و مبانی عقلی و قرآنی، آنها را بیان كرده و با قلمی استوار، زیبا و متین آن را به سامان رسانده است.
اخلاق واژهای عربی و جمع «خلق» است و خلق به معنای روش، طبع و سجیه میباشد. یحییبن عدی در تعریف اخلاق میگوید: «همانا خلق، حالتی نفسانی است كه انسان به سبب آن، كارهایش را بدون فكر كردن و بدون اختیار انجام میدهد.»
مقصود از كلمه «بلااختیار» بدون فكر و بدون نیاز به تامل است. «ابناثیر» اخلاق را تصویر باطن انسان و اوصاف حسن یا قبیح آن میداند.
آتكینسون(نویسنده انگلیسی) در تعریف اخلاق مینویسد: «اخلاق دستگاهی از عقاید جاری در جامعه درباره منش و رفتار آن است، درباره این كه افراد جامعه چه رفتار و منشی باید داشته باشند.»
فقه و به خصوص مستحبات آن، سیاست، آداب و رسوم اجتماعی، سیر و سلوك، عرفان عملی، پند و موعظه و... گرچه به اخلاق نزدیكند، هیچكدام از آنها اخلاق نیستند
با وجود تشتت آرا در تعریف اخلاق، لازم است اخلاق را طوری تعریف كنیم كه از سایر علوم متمایز شود. قانون (حقوق)، فقه و به خصوص مستحبات آن، سیاست، آداب و رسوم اجتماعی، سیر و سلوك، عرفان عملی، پند و موعظه و... گرچه به اخلاق نزدیكند، هیچكدام از آنها اخلاق نیستند.
برای مثال هیچگاه قانون مجلس یا كتابهای حقوقی، اخلاق به شمار نمیروند؛ هرچند مجلس شورا میتواند یك مساله اخلاقی را به عنوان قانون مطرح كرده به آن جنبه قانونی بدهد. در عین حال میتوان معلمان اخلاق را به نوعی از جمله قانونگذاران مردم به شمار آورد.
انسان میتواند ملكات و صفات خود را بسازد و بر اساس آن رفتارهایش را به ظهور برساند. علامه فیض كاشانی در معنای اخلاق مینویسد: «خلق كه از آن در زبان پارسی "خوی" تعبیر میكنند، عبارت از هیئت خاصی است كه در ما ظهور و رسوخ مینماید و به كمك آن، افعال را به آسانی انجام میدهیم و نیازمند اندیشه و فكر نمیشویم و هرگاه هیئت مزبور به طوری ظهور پیدا كند كه افعال پسندیده از آن ناشی شود ـچنانكه مورد رضایت عقل و شرع باشد ـ آن را "خوی نیك" نامند و اگر برخلاف انتظار از آن كارهای نكوهیده سر بزند آن را "خوی زشت" میگویند.»
بر اساس مطالب كتاب، با یك مرتبه بخشش، خوی و ملكه سخاوت ایجاد نمیشود، بلكه باید به صورت یك ملكه درآید كه از عادت بالاتر است، تا خُلق بر آن صدق كند
بر اساس مطالب كتاب، با یك مرتبه بخشش، خوی و ملكه سخاوت ایجاد نمیشود، بلكه باید به صورت یك ملكه درآید كه از عادت بالاتر است، تا «خلق» بر آن صدق كند. به عبارت دیگر، باید بر اساس آن صفت یا اوصاف صورت باطنی انسان شكل بگیرد و مردم در دستیابی به این توفیق متفاوتند؛ همانطور كه ظاهر انسانها از نظر زشتی و زیبایی متفاوت هستند باطن آنان نیز از نظر زیبایی و زشتی فرق میكند و خود میتواند در آن دخالت داشته باشند.
رسول خدا(ص) فرمود: «همانا تو شخصی هستی كه خداوند خلقت ظاهریات را نیكو گردانیده است، پس نیكو گردان اوصاف و صورت درونیات را». بنابراین، دو فرق اساسی بین صورت ظاهر و باطن است: اول این كه صورت ظاهر را با چشم سر میتوان دید، بر خلاف صورت باطن كه با چشم بصیرت شناخته میشود. دوم این كه در صورت ظاهر و بیرون تغییر چندانی نمیتوان داد؛ ولی صورت باطن كه همانا صفات نفسانی است، میتواند تحت تاثیر معرفت و عمل فرد قرار گیرد.
مطالعه ی بیشتر در ادامه ی مطلب :
منبع : تبیان
|
امتیاز مطلب : 9
|
تعداد امتیازدهندگان : 2
|
مجموع امتیاز : 2
تاریخ : پنج شنبه 1 فروردين 1392
نویسنده : رامین نصیری
در مقاله حاضر نویسنده با استناد به آیات متعدد قرآن کریم، نمایی از فضاسازی قرآن از پایان تاریخ بشر و جهان و تصویری از وقایع روز قیامت و حالات مردم به هنگام برپایی رستاخیز عظیم ارائه داده است که با هم آن را از نظر می گذرانیم.
خوف و هراس قیامت
در فضاسازی و تصویرسازی فیلم هایی که از آن به ژانر( نوع ) وحشت یاد می شود، فضای داستان به گونه ای ترسیم می شود که بسیاری از بینندگان و تماشاگران بویژه کسانی که با قهرمان فیلم و یا دوربین، همراه هستند و از نظر احساسی و عاطفی به هم ذات پنداری با قهرمان رسیده اند، به وحشت می افتند و واکنش های عصبی و هیجانی شدیدی از خود بروز می دهند و گاه نزدیک است که قلبشان از کار بایستد.
در تصویرسازی قرآن از وقایعی چون قیامت، دوزخ و نیز آخر زمان، ما با چنین شیوه بیانی مواجه هستیم. آیات قرآنی به گونه ای به این موضوعات می پردازد که مطالعه آن، دل ها را به هراس می افکند و آه و سوزی دردناک از جان ها برمی خیزد و جیغ ها و فریادها از درون برمی آید و یا تحت تأثیر فضاسازی قرآنی، حتی شخص جان از تن تهی می کند.
داستان های بسیاری در منابع تاریخی آمده که ناظر به برخی از تأثیرپذیری های شدید مردم نسبت به قرآن و به ویژه برخی از آیات بوده است. از جمله این داستان ها می توان به داستان عارف کامل، فضیل عیاض راهزن اشاره کرد که با آیه ای چنان متحول و دگرگون شد که همه چیز را وانهاد و سرگردان و واله عالم عشق و ملکوت شد.
یکی از تصویرسازی ها و فضاسازی های بسیار شگفت قرآن، تصویری است که قرآن از آخر زمان و پایان تاریخ بشر و جهان به دست می دهد. براساس تصویر قرآن، انسان تا پایان تاریخ جهان می ماند و انقراض نسل بشری جز به پایان تاریخ جهان شدنی نیست؛ به این معنا که برخلاف گونه هایی چون دایناسورها که پیش از پایان جهان از میان رفته و یا می روند، پایان تاریخ بشر با تاریخ جهان همزمان می شود. از این رو وحشتی که در آخر زمان پدید می آید، وحشتی است که تاکنون هیچ ژانر وحشت نتوانسته است آن را به تصویر درآورد و قلب ها را وادار به ایستادن بکند و مردان را به میخکوب شدن بکشاند.
لزوم شناخت پایان تاریخ
مطالعه پایان تاریخ بشر و جهان بسیار مهم و اساسی است، زیرا از یک نظر سرنوشت شخص و نوع بشر را بیان می کند. کسانی که درباره ماهیت و موقعیت خود در تردید هستند و درباره سرنوشت خویش دغدغه دارند و یا دغدغه نوع بشر آنان را به خود مشغول داشته است، می کوشند تا بدانند چه بر سر خودشان و آینده جهان و بشریت می آید.
بی گمان بر دانشمندان است که با بررسی دقیق و تدبر در آیات قرآنی از یک سو و نیز یافته های علمی مختلف از سوی دیگر، به تطبیق تصویرسازی قرآن اقدام کنند و واقعیت های آخر زمانی را به شکل علمی برای مردم تبیین و تحلیل نمایند تا به این وسیله فرصت های تازه ای به بشر ببخشند و مسیر مشخص و معلوم زیستی برای او تعیین کنند.
با این همه این بدان نخواهد بود که ما دست از قرائت صرف آیات برداریم؛ زیرا تلاوت آیات الهی بویژه آن هایی که نسبت به سرنوشت شخصی و جمعی بشر و جهان، مطالبی را بیان داشته است می تواند در شیوه رفتاری انسان ها تأثیر سازنده و مثبتی به جا گذارد. هر چند که این آیات و تصویر و فضاسازی آن همانند دیگر آیات تکوینی و تشریحی از ویژگی «اضلال بسیار و هدایت بسیار» برخوردار می باشد، ولی بی گمان پندی است برای صاحبان خرد و اولوالالباب و عبرتی برای کسانی که می خواهند راه درست زندگی را بیابند و در مسیر کمالی گام بردارند.
وحشت در آخر زمان
بی گمان آخر زمان به معنای پایان تاریخ جهانی است که از آن به هستی مادی یاد می شود و شامل همه هفت آسمان و زمین می باشد. به این معنا که آن چه در برابر ماست، مجموعه ای از هستی و بخشی از آن است که روزی می بایست به پایان رسد؛ زیرا این مجموعه خود در زمانی قرار گرفته که آغاز و انجامی دارد؛ هر چند که فراتر از این مجموعه و در سایر بخش های هستی که بیرون از دایره هستی مادی می باشد، حیات و زندگی به شکل دیگری ادامه داشته و خواهد داشت. کاربرد آخر زمان در آیات و روایات به روشنی این معنا را تبیین می کند که آن چه ما از آن به دنیا در برابر آخرت و جهانی دیگر یاد می کنیم، روزی به سرانجام می رسد و پایان می یابد و زمان و زمین یعنی ماده و هر آن چه از لوازم آن است در هم پیچیده می شود و اثری به این شکل از آن باقی و برجا نخواهند ماند. در آیات قرآنی از این تغییر و تحول، به تبدل یاد شده و خداوند به صراحت می فرماید: یوم تبدل الارض غیرالارض و السماوات و برزوالله الواحد القهار؛ آن روز که زمین به زمینی جز این بدل شود و آسمانها به آسمانی دیگر، و همه در پیشگاه خدای واحد قهار حاضر آیند.(ابراهیم آیه ۴۸)
آخر زمان به معنای واپسین دوران از دنیا است که به قیامت می پیوندد. این بدان معناست که دنیا دارای پایانی است و زمان آن به سر خواهد آمد و چیزی از دنیا بر جا نخواهد ماند.
آیات قرآنی چندی به مسائل و حقایقی که در روزهای واپسین دنیا برای زمین و آسمان ها رخ می دهد، اشاره دارد و دگرگونی های اجتماعی و فرهنگی و هم چنین تغییرات تکوینی آن تبیین شده است. اشراط الساعه به بخشی از این تحولات و تغییرات اشاره می کند که در بسیاری از آیات و روایات به طور کامل به آن پرداخته شده است.
اهم مطالبی که درباره آخرالزمان و روزهای واپسین آن در آیات قرآنی به تصویر کشیده شده است اموری چون جنگ جهانی (کهف آیات ۹۸ و ۹۹ و نیز مجمع البیان ذیل آیات) خروج سفیانی (سبا آیه ۵۱ و نیز مجمع البیان ذیل آیه) خروج جنبنده ای سخنگو از زمین (نمل آیه ۸۲) حاکمیت اسلام و مؤمنان در آخر زمان (نور آیه ۵۵ و انبیاء آیه ۱۰۵)، نزول و رجعت حضرت عیسی(ع) از آسمان به زمین (نساء آیه ۱۵۹ و زخرف آیات ۵۷ تا ۶۱ و نیز مجمع البیان ذیل آیات)، رجعت گروهی از مردم به دنیا (نمل آیه ۸۳ نیز مجمع البیان ذیل آیه)، هجوم یأجوج و مأجوج (انبیاء آیه ۹۶ و کهف آیات ۹۴ تا ۹۹ و مجمع البیان ذیل آیات)، اجتماع شیعیان در آخر زمان (بقره آیه ۱۴۸ و مجمع البیان ذیل آیه)، عدالت و امنیت در آخر زمان (نور آیه ۵۵)، آتش گرفتن دریاها و اقیانوس ها، برخورد سیارات و ستارگان، پنبه شدن کوه ها و آتش گرفتن آسمان، تبدیل شدن کرات آسمانی به فلزات مذاب و مانند آن می باشد. (معارج آیات ۸ و ۹ و آیات دیگر)
منبع : http://www.samamos.com/?p=1867
|
امتیاز مطلب : 5
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
|
|